Factcheckers: zelf asbest verwijderen, vieze tandenborstels en een droomjob als fietskoerier?

Maandag 4 januari - Thomas Vanderveken, Jan Van Looveren en Britt Van Marsenille gaan in het tweede seizoen van Factcheckers onverminderd door met hun missie: checken wat er nu eigenlijk klopt van de ​ tsunami aan berichten, beweringen en weetjes die we dagelijks over ons heen krijgen over vanalles en nog wat. Daarbij hebben ze één doel voor ogen: de waarheid achterhalen en niets dan de waarheid.

In de vijfde aflevering checken Thomas en Jan of je zelf op een veilige manier asbest kan verwijderen met een doe-het-zelfpakket van de overheid. De "Factcheckers" onderzoeken ook de mediaberichten die beweren dat de gemiddelde tandenborstel smeriger is dan een WC-bril. En ze vragen zich af of je als fietskoerier echt de ‘job van je leven’ hebt gevonden, zoals heel wat koeriers op YouTube suggereren.

Kan je asbest zelf veilig verwijderen?

Vlaanderen is echt een asbestregio. In onze woningen, scholen én bedrijven zit zo’n 2,3 miljoen ton asbest. Dat hoeft niet te verbazen: vroeger werd het brandwerende en isolerende product verwerkt in tal van bouwmaterialen. Maar ondertussen weten we allang dat asbest kankerverwekkend en dus levensgevaarlijk is. Er wordt dan ook al jarenlang aangeraden om asbesthoudende materialen door een gespecialiseerde firma te laten verwijderen. En terecht. Want er sterven jaarlijks dubbel zoveel mensen aan asbest als in het verkeer.

Ook Thomas zijn vader, acteur Ugo Prinsen, is overleden aan longvlieskanker veroorzaakt door asbest. Thomas volgt de berichtgeving over asbest dan ook met extra aandacht. Zo verscheen er onlangs tot zijn verbazing een artikel over “doe-het-zelfpakketten” die de overheid aanbiedt om zelf asbest te verwijderen. Zelf asbest verwijderen én gepromoot door de overheid? Dat vond Thomas op zijn minst vreemd. Kan je veilig asbest verwijderen met zo’n pakket? Dat wou hij wel eens onderzoeken.

Al snel bleek dat je zulke pakketten toch niet in elke gemeente kan krijgen. Meer nog: in heel wat gemeenten hadden ze er zelfs nog nooit over gehoord. Als je zo’n pakket bestelt, dan komt er ook een asbestspecialist langs bij je thuis om instructies te geven. Op zich een goed idee, maar veel hangt af van de kwaliteit van die coaching. Om dat te checken, bestelt Thomas een pakket en laat hij zo’n asbestspecialist langskomen. Met een verborgen camera wordt alles opgenomen. Op basis van de gegeven instructies begint Thomas daarna samen met Jan een dak met asbestplaten af te breken. Om zeker te zijn dat ze zichzelf niet in gevaar brengen, laten ze zich bijstaan door een erkend asbestdeskundige. En dat blijkt nodig …

“Mijn vader overleed aan longvlieskanker veroorzaakt door asbest. En dus ben ik getriggerd door elk bericht over asbest in de media. Zoals de “doe-het-zelf-pakketten” die de overheid promoot om zelf asbest te verwijderen. En dat terwijl ons jarenlang werd aangeraden om asbest door een gespecialiseerde firma te laten verwijderen. Dat moest ik gewoon checken.”
​Thomas Vanderveken

Hoe vies is een tandborstel?

In de media verschijnen geregeld berichten die beweren dat een tandenborstel smeriger is dan een WC-bril. Er zouden namelijk veel meer bacteriën opzitten. Wat is daarvan aan? En klopt het verhaal dat er een “poepbacterie” op je tandborstel kan zitten?

Jan doet de test en neemt stalen van zowel de toiletten als de tandenborstels van Thomas, Britt en van zichzelf. Na een labotest stelt hij vast dat er effectief meer bacteriën zitten op de tandenborstels. Maar zijn die bacteriën ook gevaarlijk?

“Dit is zo’n bericht waarvan ik moeilijk kon geloven dat het zou kloppen. Want zeg nu zelf: een tandenborstel die smeriger is dan een WC-bril??!!..”
​Jan Van Looveren

Fietskoerier: de job van je leven?

Kan je makkelijk geld verdienen als fietskoerier, zoals heel wat koeriers beweren op YouTube? Tot wel 300 euro (!) per dag? Thomas en Britt zoeken het uit en gaan voor één dag aan de slag als fietskoerier in Gent. Ze maken er een wedstrijdje van. Is het echt zo mooi als het lijkt, als je 80 kilometer moet afleggen om bestellingen rond te brengen.

“Die fietskoeriers verdienen echt respect. Het is toch wel een zware job, en schatrijk ga je er niet van worden."
​Britt Van Marsenille

Factcheckers: woensdag 6 januari om 20.40 u. op Eén en via VRT NU.

Noot voor de redactie:  de reportages van deze tweede reeks zijn opgenomen in verschillende fases van de coronamaatregelen. Daarom dragen Thomas, Jan en Britt soms wel een mondmasker, en soms niet. Bij alle opnames hielden ze zich aan de toen geldende veiligheidsmaatregelen.