Factcheckers: de retourpolitiek van webshops, praten tegen planten en flessenwater of kraantjeswater?

Thomas Vanderveken, Jan Van Looveren en Britt Van Marsenille gaan in het tweede seizoen van Factcheckers onverminderd door met hun missie: checken wat er nu eigenlijk klopt van de ​ tsunami aan berichten, beweringen en weetjes die we dagelijks over ons heen krijgen over vanalles en nog wat. Daarbij hebben ze één doel voor ogen: de waarheid achterhalen en niets dan de waarheid.

In de zesde aflevering onderzoekt Thomas of het klopt dat webshops alles terugbetalen dat je terugstuurt, ook als je het al gebruikt hebt. Jan checkt of planten effectief beter groeien als je lief tegen hen praat. En Britt gaat na of flessenwater drinken echt zo dom is als vaak wordt beweerd.

Het retourfeestje van Thomas

We kopen met z’n allen vaak en veel online. En sinds corona zelfs nog veel meer. Het is dan ook supergemakkelijk: een paar keer klikken en hop het pakje staat de volgende dag voor je deur. En als het tegenvalt, dan stuur je het gewoon gratis terug én krijg je het aankoopbedrag volledig terugbetaald. De webshops maken dat terugsturen zo makkelijk dat we het ook massaal doen. Meer nog: ze zouden zelfs spullen terugbetalen die al gebruikt zijn, zoals gedragen onderbroeken, vuile jassen enz.

Maar klopt dat verhaal ook? Want als dat echt zo is, dan is het toch niet zoals het hoort? Dat is dan toch pure verkwisting. En als het klopt, waarom doen die webshops dat dan?

Thomas neemt de proef op de som en wil checken of webshops gebruikte spullen zomaar terugbetalen. En hij heeft de ideale manier gevonden: hij gaat een dik feest geven, al wat hij daarvoor nodig heeft online bestellen, het gebruiken en daarna binnen de voorziene retourtermijn terugsturen. En dan is het afwachten of de webshops ook alles terugbetalen. Het allereerste “retourfeestje” dus.

“Dit is een check waarvan ik hoopte dat het niet waar zou zijn, want spullen online aankopen, stevig gebruiken en dan terugsturen, is gewoon niet oké. Maar om te checken of webshops dat zomaar terugbetalen, moest ik wel ver gaan.”
​Thomas Vanderveken

Kan je planten helpen groeien door er lief tegen te praten?

Er wordt wel eens gezegd dat planten beter groeien als je er vriendelijk tegen praat. Meer nog; sinds de jaren ’60 is daar heel wat wetenschappelijk onderzoek over gebeurd, met believers en non-believers.

Jan wil nu eindelijk wel eens weten wat daar echt van aan is en en laat vijf serres met tomatenplanten bouwen op de VRT. Twee maanden lang onderhoudt hij al zijn planten met evenveel liefde. Het enige verschil per serre is de stem: een kwade stem, een lieve stem, de stem van Saartje Vandendriessche, een rapperstem en een serre zonder stem. Welke planten groeien het best?

Thomas gelooft er in het begin allemaal niets van, maar raakt toch gefascineerd door Jan zijn onderzoek. Zeker wanneer blijkt dat ze in de universiteit van Gent ernstig onderzoek doen naar de impact van geluid op planten.

“Je wil gewoon dat deze fact klopt, want hoe schoon is dat niet dat je planten beter zouden groeien als je er lief tegen praat. En dus heb ik dit grootschalig en zo wetenschappelijk mogelijk aangepakt.”
​Jan Van Looveren

Flessenwater drinken is absurd

Wij Belgen drinken jaarlijks 1,5 miljard flessen water. In heel wat artikels en berichten wordt met een beschuldigende vinger gewezen naar mensen die flessenwater drinken in plaats van kraantjeswater. Ze worden bestempeld als halve milieu- of klimaatcriminelen, of gek verklaard omdat ze er geld willen aan uitgeven.

Dat komt best wel hard aan bij ieder van ons die al eens een flesje water drinkt, zoals Britt. Maar is dat nu echt zo absurd? Om dat na te gaan, doet Britt een groot onderzoek. ​ Ze vergelijkt flessenwater met kraantjeswater op vijf punten: kwaliteit, smaak, transport, verpakking en prijs. ​

En ja, op alle punten scoort kraantjeswater even goed, zo niet beter dan flessenwater. En dus is er maar één conclusie: flessenwater drinken is echt wel pure waanzin.

“Sinds dit onderzoek drink ik geen flessenwater meer, want het is echt totaal absurd, alleen al als je kijkt naar de gigantische impact op ons milieu.”
​Britt Van Marsenille

Factcheckers: woensdag 13 januari om 20.40 u. op Eén en via VRT NU.

Noot voor de redactie:  de reportages van deze tweede reeks zijn opgenomen in verschillende fases van de coronamaatregelen. Daarom dragen Thomas, Jan en Britt soms wel een mondmasker, en soms niet. Bij alle opnames hielden ze zich aan de toen geldende veiligheidsmaatregelen.